Veelgestelde vragen over vegan leven

De hier gegeven antwoorden over vegan leven zijn zeker niet de enig mogelijke reactie op vragen die vaak worden gesteld. Ze zijn bedoeld als suggestie en als bron van inspiratie die je kunt gebruiken om je eigen antwoorden te formuleren. We raden aan om ze niet uit het hoofd te leren en te herhalen, maar ze liever te verwerken in je eigen reactie.

“Vegan leven is toch een persoonlijke keuze? Probeer het anderen niet op te dringen.”

Uit moreel oogpunt zijn acties die anderen schaden geen kwestie van persoonlijke keuze. Moord, kindermishandeling en dierenmishandeling zijn immoreel. Onze samenleving keurt nu het eten van vlees en de intensieve veehouderij goed, maar de geschiedenis leert dat de samenleving ook ooit slavernij, kinderarbeid en vele andere praktijken goedkeurde die nu universeel als fout worden bestempeld.

“Dieren doden andere dieren voor voedsel – waarom zouden wij dat dan niet doen?”

De meeste dieren die doden voor voedsel zouden anders niet overleven. Dat is bij ons niet het geval. Wij zijn juist beter af als we geen vlees eten. Veel andere dieren zijn vegetariër, waaronder een aantal van de primaten die evolutionair gezien het nauwst aan mensen verwant zijn. Waarom spiegelen we ons niet aan hen in plaats van aan vleeseters?

“Dieren gaan ooit toch vanzelf dood?”

Mensen ook, maar dat geeft niemand het recht ze te doden of levenslang te laten lijden.

“Maar zijn veehouders niet verplicht om hun dieren goed te verzorgen? Anders geven ze niet zo veel melk of leggen ze niet zo veel eieren.”

Dieren in de intensieve veehouderij geven geen melk, leggen geen eieren, en worden niet zwaarder omdat ze zich goed voelen, tevreden zijn of goed behandeld worden, maar omdat ze daarvoor speciaal gefokt zijn en door medicijnen, antibiotica en technische foefjes. Bovendien worden dieren in de veeteelt tegenwoordig op extreem jonge leeftijd geslacht, meestal voordat ze door ziektes en ellende zouden worden geveld. Er worden zulke enorme aantallen dieren voor voedsel gefokt dat het voor veehouders goedkoper is om een aantal dieren dood te laten gaan dan te zorgen voor diervriendelijke omstandigheden.

“Wat moeten we met al die kippen, koeien en varkens als iedereen vegan wordt?”

Het is niet reëel om te verwachten dat iedereen op slag stopt met het consumeren van vlees, melk, en eieren. Maar als de vraag afneemt, neemt ook het aantal dieren dat gefokt wordt af. Veehouders zullen minder dieren gaan houden en overstappen op landbouw. Als er minder dieren zijn, zullen ze een natuurlijker leven kunnen leiden.

“Is het niet erger voor de dieren als iedereen vegan wordt, omdat er dan heel veel niet geboren worden?”

Het leven in de intensieve veehouderij is zo ellendig dat het niet te beargumenteren valt dat je de dieren een dienst bewijst door ze een bestaan te geven van opsluiting en leed en ze vervolgens te slachten. Los daarvan, een dier dat niet is geboren, bestaat niet, en kun je daarom ook geen rechten toekennen of ontnemen.

“Als iedereen overstapt op groenten en granen, is er dan wel genoeg te eten?”

Ja. We voeren zo veel graan aan dieren om ze vet te mesten voor consumptie dat we, als we allemaal vegan zouden worden, genoeg kunnen produceren om de hele wereld te voeden. In de Verenigde Staten wordt het overgrote merendeel van al het verbouwde graan aan dieren gevoerd. Al het vee ter wereld consumeert een hoeveelheid voedsel die genoeg calorieën levert voor 8,7 miljard mensen. Dat is meer dan de hele wereldbevolking.

“Krijgen vegans wel voldoende eiwitten binnen?”

In de westerse wereld is het probleem juist dat we te veel eiwitten binnenkrijgen, niet te weinig. De meeste Europeanen krijgen zeven keer zo veel eiwitten binnen als ze nodig hebben. In bijna alle etenswaren zit eiwit, bijvoorbeeld in volkorenbrood, havermout, bonen, graan, erwten, champignons en broccoli. Behalve als je veel junkfood eet, is het bijna onmogelijk om met een gezond eetpatroon onvoldoende eiwitten binnen te krijgen. Te veel eiwitten zijn juist de belangrijkste oorzaak van botontkalking en dragen bij aan nierklachten en andere welvaartsziekten.

“Moeten mensen geen vlees eten om gezond te blijven?”

Het Voedingscentrum van de Nederlandse overheid adviseert juist om meer plantaardig en minder dierlijk voedsel te eten voor een goede gezondheid. Onderzoek toont ook aan dat vegans sterkere afweersystemen hebben dan vleeseters en dat vleeseters twee keer zo veel kans hebben om te overlijden aan hartziekten, 60 procent meer kans op overlijden aan kanker en 30 procent meer kans op overlijden aan andere ziekten. De consumptie van vlees en zuivel heeft aantoonbaar invloed op diabetes, artritis, botontkalking, verstopte aderen, zwaarlijvigheid, astma en impotentie.

“Maar is het niet natuurlijk om vlees te eten? Het gebeurt al duizenden jaren. Onze lichamen zijn ervoor gemaakt.”

Het menselijk lichaam is eigenlijk beter geschikt voor plantaardig voedsel. Vleesetende dieren hebben klauwen, lange gebogen snijtanden en een kort spijsverteringskanaal. Mensen hebben platte, buigzame nagels en onze snijtanden zijn vergeleken met andere dieren heel klein, zelfs vergeleken met vegetarische primaten als gorilla’s en orang-oetans. Onze bescheiden snijtanden zijn beter geschikt om in fruit te bijten dan om taaie dierenhuiden te verscheuren. We hebben platte kiezen en een lang spijsverteringskanaal dat geschikt is voor een dieet van groenten, fruit en granen. Vlees eten is slecht voor onze gezondheid. Het draagt bij aan hartziekten, kanker en veel andere gezondheidsproblemen.

“Wat is er mis met melk drinken? Moeten melkkoeien niet worden gemolken?”

Om melk te produceren, moet een koe een kalf krijgen. Melkkoeien worden ieder jaar zwanger gemaakt om de melkstroom op gang te houden. In de natuur zou het kalf de melk drinken, waardoor de koe ook niet door mensen gemolken hoeft worden. Maar de kalfjes van melkkoeien worden vlak na de geboorte weggehaald zodat mensen over de melk kunnen beschikken die de natuur voor de kalfjes had bestemd. Vrouwelijke kalfjes worden soms direct geslacht of ze worden opgefokt om melkkoe te worden. Mannelijke kalfjes worden 26 weken lang vetgemest op de kalvermesterij. Voor de huidige grote vraag naar zuivel worden koeien ernstig doorgefokt, worden ze genetisch geselecteerd en krijgen ze stoffen toegediend om grote hoeveelheden melk te produceren. Zelfs de paar boeren die niet voor deze intensieve veehouderij kiezen, moeten zowel van het kalf af zien te komen – dat anders de melk opdrinkt – als uiteindelijk de moeder laten slachten wanneer haar melkproductie afneemt.

“Is vegan leven per definitie gezond? Ik ken een vegan die ongezond is.”

Er zijn gezonde en ongezonde vegans, maar artsen bevestigen dat vegans die gevarieerd en vetarm eten meer kans hebben op een langer en gezonder leven dan vleeseters.

“Waarom mij de schuld geven? Ik heb het dier toch niet doodgemaakt?”

Nee, maar je hebt de beul ingehuurd. Als je vlees koopt, betekent dat dat het dier voor jou gedood is en dat je daarvoor hebt betaald.

“Als je op een boot op zee verhongerde en er was een dier aan boord, zou je het dan opeten?”

Mensen gaan ver om hun leven te redden, zelfs als dat ten koste gaat van een onschuldig iemand. Mensen hebben in zulke situaties zelfs andere mensen opgegeten. Maar dit voorbeeld is niet relevant voor onze dagelijkse keuzes. Voor de meesten van ons is er geen enkele noodzaak en geen enkel excuus om dieren te doden voor vlees.

“Kippen leggen toch sowieso eieren? Er is niets mis mee om ze te eten, want de eieren die we in de supermarkt kopen zijn onbevrucht en zouden toch niet uitkomen.”

Dat is waar, maar de echte wreedheid van de eierproductie zit hem in de behandeling van de leghennen, die misschien wel het zwaarst mishandeld worden van alle dieren in de intensieve veehouderij. Kippen die in kooien worden gehouden hebben maar een paar vierkante centimeter bewegingsruimte. De dieren raken verlamd en krijgen last van ontkalkte botten door het niet kunnen bewegen. De klauwen van sommige kippen groeien zelfs om het gaas van de bodem van de kooi. Deze dieren verhongeren omdat ze niet meer bij het voer kunnen. Ook zogenaamde ‘scharrelkippen’ lijden: hun gevoelige snavels worden zonder verdoving afgeknipt, met zowel acute als chronische pijn tot gevolg. Als ze anderhalf jaar zijn, zijn de meeste kippen ‘op’ en gaan ze naar het slachthuis. Opfokbedrijven voor legkippen hebben niets aan mannelijke kuikens, dus worden ze levend vermalen, verpletterd of door verstikking om het leven gebracht.